ناصر باکیده: بلوغ جشنواره فیلم کوتاه تهران از اضافه شدن عنوان بین‌المللی‌اش آغاز شد/ شاخص‌هایی که به سینمای جوان اعتبار می‌بخشد
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۷۹۹۹۲
ناصر باکیده سینماگر و مدیرعامل سابق انجمن سینمای جوانان ایران معتقد است بلوغ جشنواره فیلم کوتاه تهران از اضافه شدن عنوان بین‌المللی‌اش آغاز شد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم؛ ناصر باکیده فیلمساز و از مدیران عامل سابق انجمن سینمای جوانان ایران است. وی متولد 1340 در همدان است و فیلمسازی را در سال 1353 با سینمای آزاد شروع کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
*از اولین تجربه‌هایتان مرتبط با حضور در انجمن سینمای جوان و جشنواره فیلم کوتاه تهران بگویید.
اولین بار در دهه 60 و سال 66 به جشنواره سینمای جوان در دوره پنجم یا ششم آن که در موزه هنرهای معاصر و زیر موشک باران تهران توسط بعثی‌ها برگزار می‌شد، دعوت شدم. دوستان تلاش کرده بودند با دریافت فیلم‌های هشت میلی متری که در دفاتر سینمای جوان در استان‌ها تولید می‌شد جشنواره‌ای گرم و صمیمی را برگزار کنند. در آن زمان همه قبل از این که به گرفتن جایزه و رتبه فکر کنند به کسب تجربه از یکدیگر و استادانی نظیر زنده یاد اکبر عالمی توجه داشتند. از آن سال به بعد در مقاطع مختلف در کنار جشنواره و انجمن بودم. چه زمانی که سمتی داشتم و چه زمانی که فقط به عنوان مهمان در جشنواره حضور می‌یافتم. به نظرم جشنواره فیلم کوتاه تهران در دوره‌ای به بلوغی جدی رسید و آن تغییر عنوانش با حذف عنوان سینمای جوان و تبدیل به جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران در دوره دبیری مجتبی اقدامی بود. او سعی کرد از آن دوره به بعد شکل جدی‌تری به روند برگزاری بخش بین‌الملل جشنواره بدهد.
*اگر بخواهیم واژه شناسی کنیم، اساسا چه عاملی باعث می‌شود مراسم رقابت فیلم‌ها را یک جشن یا جشنواره بنامیم؟
اگر به رخدادهای سینمایی در سطح دنیا نگاه کنیم واژه فستیوال در دنیا به جشنواره در ایران تبدیل شده است اما نه به معنای جشن بلکه جشنواره محلی برای ارزیابی، داوری و انتخاب است. محلی برای محک زدن و موقعیتی شبیه به مسابقات ورزشی و دیگر حوزه هاست. به نظرم بستر لازم برای برگزاری چنین آیین‌هایی نیاز است اتفاق بیافتد. اگر بخواهیم کارنامه کاری یک ساله سینمای ایران را در گونه‌های مختلف رصد کنیم، نیاز به ارزیابی برای تعیین رویکردهای آتی خود دارد و این در جشنواره‌ها اتفاق می‌افتد.
*با توجه به این تعریف عملکرد جشنواره فیلم کوتاه تهران و سایر جشنواره‌های سینمایی چطور بوده است؟
در طول 40 و چند سالی که از عمر رویدادهای فرهنگی و هنری بعد از انقلاب می‌گذرد به هر حال جشنواره ها نقاط ضعف و قوتی داشته‌اند اما مجموعا حرکت رو به جلویی برای این جنس رخدادها ثبت شده است. نقاط ضعف و قوت جشنواره فیلم کوتاه تهران را نیز در چهل سالگی‌اش باید رصد کرد. از این طریق در فعالیت‌های سینمایی جوانان که عمدتا در فیلم کوتاه شکل گرفته و جریان می‌یابد، باید کنکاشی صورت بگیرد. به این دلیل که بتوانیم جریانی جدی را شکل بدهیم. در اینجا شاید این سوال به ذهن متبادر شود که کارکرد جشنواره چه هست؟ به هر حال جشنواره یک گردهمایی است که ماحصل فعالیت‌ها و بررسی عملکرد یک یا چندساله یک جریان است. به طور اخص جریان چهل ساله فیلمسازی کوتاه در جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران را اگر مبنا قرار دهیم و این که جشنواره به شکل موضوعی برگزار نمی‌شود و آزاد است به خودی خود همیشه فرصتی را برای کشف استعدادها ایجاد کرده و می‌کند. همچنین ارزیابی جریان تولید هر ساله فیلم کوتاه به واسطه نمایش آن‌ها در جشنواره امکانی برای متولیان فرهنگی و برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران فرهنگی برای حمایت آموزش و عرضه فراهم می‌کند.
بخش دیگری از اهمیت برگزاری جشنواره این است که فیلمسازان و هنرمندان فعال خود را در مسابقه‌ای گسترده محک می‌زنند. برای مثال از جشنواره فیلم کوتاه تهران می‌توان آمار فیلم‌های متقاضی حضور و تعداد آثار انتخابی با توجه به ظرفیت زمانی و مکانی آن ها را جست و جو کرد که خود گویای وضعیت سینمای کوتاه است. جشنواره فیلم کوتاه تهران از جریان انبوه تولید سینمای کوتاه شاید تنها بتواند پذیرای 10 درصد آثار فیلمسازان در بخش‌های رقابتی خود باشد. بنابراین با تورنمتی نفس‌گیر برای سینماگران فیلم کوتاه مواجه هستیم. به همین دلیل شاید در بعضی سال‌ها با اعتراضاتی مبنی بر عدم پذیرش آثار برخی فیلمسازان رو به رو شده‌ایم.
*چه راهکاری برای توجه به استعدادهایی وجود دارد که به دلیل ظرفیت محدود جشنواره نتوانسته‌اند به آن راه یابند؟
به نظرم علاوه بر انتخاب گروهی محدود با توجه به ظرفیت ها و امکانات جشنواره، سایر فیلمسازان را نباید رها کرد. به ویژه این که انقلاب دیجیتال در دهه‌های اخیر راههای ارتباط را تسهیل کرده است. ضمن این که بخش خصوصی که اتفاقا نمایندگان آن‌ها نیز بعضا خود فیلمسازان هستند، می‌تواند به عنوان حلقه مفقوده عرضه فیلم کوتاه نقش آفرینی کند.
*آیا خاطراتی از جشنواره فیلم کوتاه تهران در دوره‌هایی که مدیرعاملی انجمن سینمای جوانان ایران را برعهده داشتید، به یادتان مانده است؟
جشنواره فیلم کوتاه تهران برای دبیرانش در هر دوره‌ای خاطرات شیرینی را به ثبت رسانده اما مسئولیت سنگینی را بر دوش آن‌ها گذاشته است زیرا باید پاسخگوی هنرمندان زیادی باشند و ظرفیت‌ها را به استانداردسازی جشنواره نزدیک کنند. من در دورانی که دبیر این رویداد بودم، تلاش های زیادی را از سوی فیلمسازان برای راه یابی به بخش مسابقه شاهد بودم. تماس‌های متعدد، بحث های رسانه‌ای، فشارها و... همگی نشانگر فعالیت استعدادهای درخشانی در سینما بود و این مساله برای دبیران جشنواره بسیار خاطره شیرینی است که انرژی جوانی فیلمسازان را نشان می‌دهد. البته در هر دوره نیز تلخی‌هایی هم وجود داشت، استرس هایی که به دبیر جشنواره برای تامین هزینه‌ها و شب بی‌خوابی‌ها وارد می‌شود نیز مصادیق آن هاست. البته همه این ها با برگزاری اختتامیه خستگی را از تن او به در می‌کرد.
*به نظرتان روند انتخاب فیلم‌ها در جشنواره فیلم کوتاه تهران به درستی صورت می‌گیرد یا گاهی می‌توان گفت از مسیر خود خارج شده است؟
وقتی صحبت از یک امر درست می‌شود باید به یک مساله روزمره اشاره کنیم و آن استاندارد است. ما باید نقطه‌ای را مشخص کنیم و شاخص‌هایش را بشناسیم. به نظرم جشنواره فیلم کوتاه تهران به این شاخص‌ها بسیار نزدیک شده است. دست کم رویدادی است که درمنطقه خاورمیانه حرف اول را می‌زند. برگزاری منظم آن بدون اختلال، ترکیب هیات داوران و اعتبار آن‌ها، تعداد آثار متقاضی حضور در جشنواره در هر سال و تعداد و محل‌های برگزاری جشنواره و استقبال مخاطبان از آن ابعادی است که می‌توان از آن یاد کرد اگر فستیوال تهران را در کنار جشنواره‌ای نظیر کلرمون فران قرار دهیم باید به این اعتبار اذعان کنیم. به هر حال از سویی دیگر ما این رویداد را بر اساس فرهنگ خود برگزار می‌کنیم. قطعا برنامه‌ریزی‌ها و هدف‌گذاری‌های هر جشنواره‌ای باعث می‌شود هیات انتخاب از بدنه خود جشنواره انتخاب شود اما در جشنواره فیلم کوتاه تهران از استادان و هنرمندان و اهالی رسانه و سینما برای ایجاد نوعی همگرایی استفاده می‌شود و این ما را به استانداردهای بین المللی به شدت نزدیک می‌کند. این که ما همواره از یک خرد جمعی در جشنواره فیلم کوتاه تهران بهره می‌بریم بسیار مطلوب است. البته گاهی نیز در هیات های انتخاب و داوری سلیقه هم دخیل و این اجتناب ناپذیر و البته وظیفه دبیر است که یک ترکیبی را انتخاب کند که کمترین سلیقه و بیشترین نزدیکی به معیارها را لحاظ کنند.
مستندهای جشنواره فیلم کوتاه/ نجاری که پا می‌تراشد و یک سورپرایز عجیب برای مخاطب دارد!
*درباره تفاوت بین جشنواره و آکادمی که از متخصصان زیادی در همه رشته‌ها رای گیری می‌کند، کمی توضیح دهید. آیا جشنواره فیلم کوتاه تهران به جهت تخصص‌گرایی به آکادمی نزدیک شده است و اساسا کدامیک بهتر است؟
من همواره گفته‌ام که ما جشنواره فیلم کوتاه تهران را باید به معنای واقعی‌اش بین‌المللی برگزار کنیم. آکادمی از اساس برنامه‌ریزی متفاوتی دارد و به آثار اکران شده نگاه دارد. اما فستیوال های تهران، حقیقت و فجر به آثار اکران نشده توجه دارند. به نظرم جشنواره تهران به لحاظ استانداردسازی باید کاملا بین المللی شود. بخش بین الملل به صورت مستقل و جداگانه برگزار شود و در این صورت در واقع فیلمسازان داخلی خود را در یک مسابقه بزرگ بین المللی نیز محک می‌زنند. چنانچه ما در سطحی دیگر جشنواره‌های منطقه‌ای برگزار و بعد آن را متصل به بخش ملی جشنواره تهران می‌کنیم. همچنین جشنواره فیلم کوتاه تهران در سطح ملی رسالت این را ندارد که به بازیگر، صدابردار و دیگر عوامل رای داده و آن بخش‌ها را داوری کند. اگر در جشنواره فیلم فجر همه عوامل جایزه‌ای دارند به این دلیل است که جشنواره دیگری در سینمای بلند داستانی نداریم. به نظرم باید دقت کنیم که در طول برگزاری جشنواره چقدر فضا برای بخش بین‌الملل فراهم است. آن چه سینمای کوتاه را در بخش بین‌الملل از بن بست خارج خواهد کرد تقویت بازار برگزاری مستقل این بخش و ارتباطات گسترده در این رویداد است. وقتی صحبت از فیلم کوتاه می‌کنیم واژه مستقل بودن را نیز در کنارش داریم. همچنین لازم است عرضه را از سوی تشکل‌های بین المللی هدایت کنیم. صداوسیما چقدر قرابت با فیلم کوتاه دارد؟ حتی فیلم کوتاه ما به عنوان میان برنامه نیز در تلویزیون جایی ندارد.
همچنین به شدت موضوعات متنوع و علاقه‌مندان زیادی داریم. ما همواره به اینکه فیلمسازان سینمای کوتاه به فیلم بلند رفته و موفق بوده‌اند سینمای کوتاه را دارای دستاورد یاد می‌کنیم اما باید بپرسیم که چه فضایی را برای انجمن سینمای جوانان ایران به عنوان متولی فیلم کوتاه جهت ایجاد بازار فیلم فراهم کرده‌ایم؟ این ضعفی است که دقیقا می‌تواند به نقطه قوت تبدیل شود. زیرا لشگر وسیعی از فیلمسازان را داریم که می‌توانیم به واسطه فیلم‌ها و انرژی و استعدادهایشان به برگزاری یک جشنواره بین المللی در منطقه خود فکر کنیم.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: جشنواره فیلم کوتاه تهران فیلم کوتاه جشنواره فیلم کوتاه تهران جشنواره فیلم کوتاه تهران انجمن سینمای جوانان ایران فیلم کوتاه تهران انجمن سینمای جوان جشنواره فیلم بخش بین الملل سینمای کوتاه جشنواره ها بین المللی جشنواره ای شاخص ها فیلم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۷۹۹۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تعطیلی یک کتابفروشی و آغاز غرفه‌سازی ناشران در نمایشگاه کتاب
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: تقریباً دوهفته به آغاز رسمی سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باقیمانده و تعداد اخبار مهم حوزه کتاب و ادبیات نیز در حال رشد است.
در مطالعه و مرور این هفته اخبار کتاب و ادبیات به ۹ خبر مهم می پردازیم که تعطیلی یک کتابفروشی دیگر در خیابان انقلاب و انجام مراحل غرفه سازی ناشران در نمایشگاه کتاب از جمله مهم‌ترین اخبار این هفته بودند.
تقویت فضای کتابخانه‌های عمومی برای حضور گروه‌های خاص، تبدیل نمایشگاه کتاب به محل رونق اقتصادی نشر، آغاز ثبت‌نام کتابفروشی‌ها برای حضور در نمایشگاه، نبود مساحت برگزاری نمایشگاه در شهر آفتاب، ارسال ۱۵۰۰ اثر به دبیرخانه جشنواره شعر رضوی، انتشار فراخوان چهل‌ودومین جایزه کتاب سال آغاز ثبت‌نام سازمان‌ها و نهادها برای یارانه خرید کتاب از جمله دیگر اخبار حوزه کتاب و ادبیات در این هفته بوده است.
مشروح این گزارش را در ادامه می‌خوانید:
تقویت فضای کتابخانه‌های عمومی برای گروه‌های خاص
اختتامیه دوره آموزشی دوروزه کتابداران بخش نابینایان کتابخانه‌های عمومی شنبه اول اردیبهشت با حضور مهدی رمضانی دبیرکل نهاد در سالن جلسات کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این جلسه گفت: رسیدگی به گروه‌های خاص برای ما حائز اهمیت است و معتقدیم در فضای کتابخانه‌های عمومی کشور گروه‌های خاص باید تقویت شده و مورد توجه واقع شوند؛ لذا تلاش ما این بوده که به قدر بضاعت، امکانات لازم، تجهیزات و فضای مناسب را در این زمینه فراهم کنیم و در این مسیر از کمک مجموعه‌های خارج از سازمان نیز استفاده کرده‌ایم.
برگزاری جلسه شورای سیاست گذاری نمایشگاه کتاب
جلسه مشترک اعضای شورای سیاست‌گذاری و شورای برنامه‌ریزی سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چهارشنبه ۲۹ فروردین برگزار شد.
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این جلسه با بیان اینکه تلاش می‌کنیم همه مردم ایران به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران دسترسی پیدا کنند، افزود: بخش مجازی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران کار عظیمی است و ناشران، کتابفروشی‌ها و شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران در برگزاری آن مشارکت دارند. هدف اصلی این است که مردم در روستاها و شهرهای مختلف به این نمایشگاه دسترسی پیدا کنند که تاکنون محقق شده است. تلاش می‌کنیم اقشار مختلف از یارانه‌های مرتبط با خود برای خرید کتاب بهره‌مند شوند.
وی افزود: باید نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را به محلی برای رونق اقتصادی نشر، جذب اعتبارات و بودجه برای نشر تبدیل کنیم.
آغاز ثبت‌نام کتابفروشی‌ها برای حضور در نمایشگاه
ثبت‌نام کتابفروشی‌ها در سامانه «بازار کتاب» برای حضور در بخش مجازی سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از شنبه اول اردیبهشت آغاز شد.
با توجه به در پیش بودن سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، حضور کتابفروشی‌ها در بخش مجازی این نمایشگاه تنها از طریق عضویت در سامانه «بازار کتاب» فراهم شده است.
کتابفروشی‌هایی که عضو سامانه «بازار کتاب» نبودند نیز تا پنجم اردیبهشت ماه برای ثبت‌نام در این سامانه از طریق درگاه «بازار کتاب» فرصت داشتند.
طرح مساله نبود مساحت برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب
جلسه اعضای کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران با مدیران سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با حضور علی رمضانی، قائم مقام و سخنگو؛ علیرضا نادعلی شهرستانی عضو و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران و همچنین نمایندگان دستگاه‌های مختلف مشارکت کننده در برگزاری نمایشگاه کتاب برگزار شد.
علیرضا نادعلی نیز در این نشست گفت: این جلسه به خاطر هماهنگی دستگاه‌هایی که در برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مشارکت دارند، برپا شده است.
وی درباره برگزاری این دوره از نمایشگاه کتاب در مصلی افزود: به خاطر میزان مساحتی که نمایشگاه کتاب تهران نیاز داشت، مجبور هستیم این دوره را نیز در مصلی برگزار کنیم چون مجموعه شهرآفتاب آن میزان مساحت را که مورد نیاز نمایشگاه کتاب بود، نتوانست تأمین کند.
تعطیلی کتابستان در خیابان انقلاب
کتابفروشی کتابستان در خیابان انقلاب تهران با صدور پیامی در کانال اطلاع رسانی این فروشگاه اعلام تعطیلی کرد.
این کتابفروشی پس از یک سال و چهار ماه بعد از افتتاح اعلام تعطیلی کرد. تعطیلی کتابفروشی ها عمدتاً به دلایل اقتصادی از جمله پایان اجاره بها و یا اجاره بهای بالا و غیره است، در هفته‌های گذشته شهر کتاب بهشتی نیز به دلیل افزایش اجاره بها اعلام تعطیلی کرد.
ارسال ۱۵۰۰ اثر به دبیرخانه جشنواره شعر رضوی
سید حسین سیدی مدیر دفتر شعر و ادبیات بنیاد بین المللی امام رضا (ع) درباره برگزاری جشنواره بین المللی فرهنگی و هنری امام رضا (ع) گفت: با برگزاری جشنواره‌های رضوی درصدد هستیم در راستای ترویج سیره امام رضا (ع) گام کوچکی در این زمینه برداریم.
مدیر دفتر شعر و ادبیات بنیاد بین المللی امام رضا (ع) به استقبال شاعران از این بخش جشنواره اشاره کرد و گفت: رغبت حضور شاعران نامی و حتی نوپا را برای تولید اثر در حوزه رضوی چشمگیر است. طی دو سال گذشته، تعداد آثار رسیده به این جشنواره از ۴۰۰ اثر به ۱۰۱۰ اثر در سال گذشته رسیده و امسال نیز بیش از ۱۵۰۰ اثر به دبیر خانه جشنواره ارسال شده است.
انتشار فراخوان چهل‌ودومین جایزه کتاب سال
فراخوان چهل‌ودومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران توسط خانه کتاب و ادبیات منتشر شد و مهلت ارسال آثار به آن تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۳ اعلام شده است.
چهل‌ودومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با هدف شناسایی و معرفی کتاب‌های برتر، کمک به اعتلای سطح دانش و فرهنگ مکتوب جامعه اسلامی، حفظ استقلال و هویت فرهنگی و حمایت و تشویق پدیدآورندگان متعهد و متخصص، بهمن‌ماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.
بر اساس این فراخوان، دبیرخانه جایزه کتاب سال از ناشران، پژوهشگران، محققان، مؤلفان، مترجمان و مصححان دعوت می‌کند با ثبت‌نام در تارنمای اینترنتی ketabsal.ketab.ir کتاب یا کتاب‌های پیشنهادی خود را به دبیرخانه جایزه کتاب سال ارسال کنند.
انجام مراحل پایانی غرفه سازی ناشران در نمایشگاه کتاب
حسین تیموری، مدیر کمیته اجرایی و پشتیبانی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با اشاره به فعالیت‌های این کمیته در آستانه برگزاری این دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: فضای مصلی امام خمینی (ره) تحویل ستاد برگزاری نمایشگاه قرار گرفته است و نقشه‌ها و جانمایی ناشران حوزه‌های کودک و نوجوان، ناشران داخلی، ناشران خارجی، ناشران بین‌الملل نهایی شده و اجرای غرفه ناشران این حوزه‌ها اواخر این هفته شروع و تا اوایل هفته آینده تکمیل می‌شود.
وی با بیان اینکه غرفه‌سازی ناشران در فضای شبستان مراحل پایانی خود را طی می‌کند، افزود: آماده‌سازی زیرساخت‌های مورد نیاز در مصلی امام خمینی (ره) همچون غرفه‌های تبلیغات، غرفه‌های رفاهی و غرفه‌های اطلاع‌رسانی از سه شنبه چهارم اردیبهشت آغاز شده است.
آغاز ثبت‌نام سازمان‌ها و نهادها برای یارانه خرید کتاب
محمد خلج مدیر کمیته اداری و مالی سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: ثبت‌نام یارانه اعتباری خرید کتاب از بخش مجازی سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مختص سازمان‌ها و نهادها از پنجشنبه ششم اردیبهشت آغاز شد.
وی افزود: متقاضیان می‌توانند تا بیست‌ویکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ با مراجعه به سامانه ketab.ir نسبت به ثبت درخواست خود اقدام کنند.
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد